Motivatie en belonen in de klas: meer dan alleen stickers en stempels!

Waarom kinderen belonen? Motivatie begrijpen.

Of het nu gaat om een compliment, een glimlach of een vrolijke stempel, belonen draait om erkenning geven. Kinderen vinden het fijn om te merken dat hun inspanningen gezien worden, en een beloning kan net dat extra duwtje in de rug geven.

Er zijn twee soorten motivatie die je kunt stimuleren in de klas:

• Intrinsieke motivatie: jouw leerlingen doen iets omdat ze het zelf leuk vinden of omdat ze trots zijn op hun eigen prestatie.

• Extrinsieke motivatie: jouw leerlingen doen iets omdat ze daarvoor een beloning krijgen, zoals een sticker, compliment of extra speeltijd.

Beide soorten motivatie hebben hun plek in de klas. Een stickerkaart beloning kan bijvoorbeeld een mooi startpunt zijn, maar uiteindelijk wil je dat jouw leerlingen ook zonder beloning gemotiveerd blijven.

2. Stempels voor directe feedback

Naast beloningsstickers zijn stempels een leuke en snelle manier om kinderen te belonen. Je kunt ze gebruiken op beloningskaarten of direct op werkjes of zelfs op een persoonlijke checklist.

Een checklist is een handige manier om vooruitgang visueel te maken. Geef je leerlingen bijvoorbeeld een persoonlijke checklist waarop ze samen met jou taken kunnen afvinken. Combineer dit met een vrolijke stempel voor extra motivatie bij elke afgeronde taak.

3. Een kalender beloningssysteem: structuur en overzicht

Een kalender beloningssysteem is een manier om doelen visueel te maken. Elk kind ziet zijn of haar vooruitgang, wat kan zorgen voor motivatie en betrokkenheid.

Let op: Een kalender werkt niet in elke situatie even goed. Het kan namelijk een valkuil zijn als je het voor alle doelen inzet. Vooral leerlingen die wat meer moeite hebben, kunnen ontmoedigd raken wanneer ze zien dat ze minder beloningen behalen dan anderen. Daarom is het belangrijk om deze methode op een specifieke en doordachte manier te gebruiken.

Gebruik de kalender voor organisatorische taken en niet-lesgebonden activiteiten, zoals:

• Een sticker verdienen voor het water geven van de planten.

• Een beloning voor het netjes opruimen van de speelhoek.

• Een stempel voor het goed bijhouden van de klassentaken.

Op deze manier geef je alle leerlingen, de kans om succeservaringen naast de directe lesdoelen. Dit helpt hen om meer zelfvertrouwen op te bouwen en laat hen uitblinken in andere aspecten.

De omgekeerde aanpak: privileges als motivatie

Je kan er ook voor kiezen om het principe om te draaien. Werk met privileges die leerlingen of de hele klasgroep verdienen door goed gedrag of samenwerking. Wanner een regel wordt overtreden, kan een privilege tijdelijk worden ingetrokken, wat zorgt voor een krachtige motivatie om de afspraken te respecteren.

Een voorbeeld:

• Zelfstandig naar de klas lopen: In plaats van in een rij naar de klas te gaan, mogen leerlingen dit zelfstandig doen als ze rustig blijven in de gang. Wanneer dit niet lukt, wordt de rij tijdelijk weer ingevoerd. Dit privilege geeft leerlingen het gevoel dat je hen vertrouwt, wat hun intrinsieke motivatie vergroot.

Beloon niet alleen voor leerdoelen, maar ook voor sociale vaardigheden

Vaak ligt de focus van belonen op prestaties binnen taal, wiskunde of andere vakken, maar het is minstens zo belangrijk om sociale vaardigheden te erkennen en waarderen. Denk aan:

• Klastaken uitvoeren: Het netjes opruimen van de speelhoek of planten water geven.

• Samenwerken: Goed luisteren naar elkaar en eerlijk delen tijdens een groepsactiviteit.

• Initiatief nemen: Zelf een idee aandragen of een taak oppakken zonder dat je dit vraagt.

• Een mening delen op een gepaste manier: Bijvoorbeeld tijdens een kringgesprek.

• Voor iemand opkomen: Het opnemen voor een klasgenoot die zich buitengesloten voelt.

Door ook dit soort vaardigheden te belonen, laat je je leerlingen zien dat hun gedrag en houding minstens zo belangrijk zijn als hun schoolresultaten. Je helpt hen om trots te worden op zichzelf, niet alleen omdat ze goed rekenen of schrijven, maar ook omdat ze waardevolle bijdragen leveren aan de groep.

Natuurlijk is elk kind uniek, en dat geldt ook voor de manier waarop ze gemotiveerd worden. Of je nu werkt met stickers, stempels, complimenten of gewoon een dikke knuffel. Het belangrijkste is dat kinderen zich gezien en gewaardeerd voelen.

Bekijk ons volledige assortiment en ontdek wat het beste werkt voor jouw klas!