De natuur als inspiratiebron voor je lessen: Speel, ontdek en leer buiten

7 oktober 2024

Heb je er al aan gedacht om de natuur te betrekken bij je lessen? De natuur is namelijk een onuitputtelijke inspiratiebron voor allerlei leuke en leerzame activiteiten met kinderen in het kleuter- en lager onderwijs. Je kan bijvoorbeeld knutselen, maar ook doe opdrachtjes organiseren rond taal of wiskunde. Je hoeft zelfs niet per se naar een bos te gaan. Een parkje in de buurt volstaat vaak al om je leerlingen op een speelse manier te laten leren en ontdekken.

Met deze tips haal je het meeste uit de natuur en maak je je lessen nóg leuker en leerzamer.

Wiskunde spelletjes in de natuur

De natuur zit vol met objecten die je kan gebruiken voor leuke wiskundelessen. Denk bijvoorbeeld aan bladeren, takjes en kastanjes. Gebruik deze materialen om spelletjes te bedenbken die kinderen op een speelse manier leren tellen, meten en rekenen.

Hieronder lees je enkele toffe ideeën voor wiskunde spelletjes!

Leuke ideeën voor wiskunde initiatie voor de allerkleinsten:

Verzamel stenen in verschillende kleuren, vormen en maten. Je leerlingen sorteren ze op kleur, grootte of vorm.

Teken met krijt een groot raster op de grond. Laat je leerlingen er met kleine stappen of sprongen doorheen bewegen. Hoeveel stappen zijn er nodig om van start tot finish te komen? Je stimuleert hiermee niet alleen het tellen van de kleuters, maar ook de ruimtelijke oriëntatie en het probleemoplossend vermogen. Wist je dat je met graffiti krijtspuitbussen gemakkelijk op allerlei grondsoorten kunt tekenen? Deze zijn ideaal voor deze opdracht!

Hoeveel kastanjes vind je in het park? Laat de kleuters samen de kastanjes in potjes sorteren en leren tellen. Elk gekleurd potje krijgt een ander aantal kastanjes: het rode potje krijgt 1 kastanje, het gele potje 2 kastanjes, het blauwe potje 3 kastanjes, enzovoort. Plaats er eventueel getalbeelden en cijfers bij, zodat ze de begrippen leren ontdekken.

Met de oudere kinderen oefen je de volgende concepten:

Oefen samen symmetrische figuren. Een deel van de klas maakt de helft van bijvoorbeeld een vierkant met stenen en takjes. De rest moet deze helft vervolledigen.

Geef je klas de opdracht om ruimtefiguren te maken met allerlei natuurlijke materialen, zoals takken, bladeren en stenen. Gebruik touw, lijm of papiertape om bepaalde figuren aan elkaar te kleven. Laat de kinderen deze figuren benoemen, zodat ze de begrippen van de verschillende ruimtefiguren leren kennen.

Laat de kinderen verschillende bomen uitzoeken of zoek de oudste boom door de omtrek van de stammen te meten. Laat ze kennis maken met het begrip en concept omtrek door gebruik te maken van lintmeters.

Ga op zoek naar de diep(st)e plassen en meet hoe diep ze zijn. Hiermee oefen je de vaardigheid van meten en vergelijken. Neem enkele meetlatten, notitieboekjes met potloden mee om de resultaten en observaties op te schrijven. Eventueel kun je ook laarzen of waterdichte schoenen dragen, afhankelijk van het weer en de omgeving.

Leg het concept zwaartekracht uit door verschillende zaken natuurelementen zoals een pluim, een blad of een steen van verschillende hoogtes te laten vallen. Laat ze hiermee experimenteren.

Maak een giga klok om je klas te leren klok lezen. Gebruik takjes als wijzers en stenen als cijfers. Maak gebruik van cijfermatten om de cijfers op de klok visueel te maken.

EDX Education Regenboogstenen

Tuban Roze Krijtspray

Gekleurde potjes

Cijfermatten

Meetlint 100 cm

Akros Bouw De Tijd Klok

Taalvaardigheden verbeteren in de natuur

Stimuleer de taalvaardigheid van je leerlingen op een speelse manier met deze toffe activiteiten van 4 tot 12 jaar.

Voor de kleuters die hun eerste stapjes zetten in letterherkenning:

Houd een spannende letterzoektocht in de natuur. Verstop de letters en laat je kleuters ze verzamelen. Zo stimuleer je letterherkenning op een speelse manier.Creëer een ‘memory’ spel met natuurlijke materialen. Je zoekt twee van elke soort, bijvoorbeeld twee dennenappels, twee pluimen enzovoort. Elk object verstop je willekeurig onder één potje. Je leerlingen draaien de potjes één voor één om en gaan op zoek naar dezelfde objecten. Hiermee train je het concentratievermogen en geheugen van je kleuters.Maak een ‘voelzak’ en stop hierin allerlei natuurlijke materialen zoals een steen, takje, eikel, kastanje, bloem en bolster. Een leerling beschrijft wat er in de zak zit en de klas moet raden wat het object is.

Voor de lagere graad die al iets meer vertrouwd is met het alfabet:

Laat je leerlingen een logboek bijhouden waarin ze natuurverschijnselen observeren en noteren, zoals de evolutie van rups tot vlinder en andere observaties zoals bloemen, bomen en seizoenen. Moedig hen aan om ook tekeningen en illustraties toe te voegen bij hun observaties en geschreven teksten. Dit helpt hen bij het ontwikkelen van tal- en observatievaardigheden, het gestructureerd vastleggen van hun ontdekkingen en gedachten.

Laat je leerlingen een korte videomontage maken als natuurdocumentaire. Ze kunnen filmopnames maken van dieren, planten, landschappen, seizoenen, weersverschijnselen en natuurlijke veranderingen. Geef hen enkele verplichte woorden waarmee ze moeten werken. Moedig hen aan om gebruik te maken van technieken zoals stopmotion met Piximakey of een Green screen. Zo leren ze over filmen en monteren, waarbij de natuur dient als perfect canvas voor hun creativiteit.

Ga aan de slag met letter- en vertelstenen. Hiermee stimuleer je de taal en woordenschat van de allerkleinsten. Wie minder artistiek is of minder tijd heeft, kan gebruik maken van de Yellow Door jumbo letterstenen of verteldobbelstenen.

Spelen met wetenschap en techniek

Een herbarium is een klassieker om te betrekken bij je lessen rond wetenschap en techniek of wereldoriëntatie. Maar wat kan je nog doen? Met deze toppers van doe-opdrachtjes voor alle leeftijden scoor je gegarandeerd!

Bij een plas kun je onderzoeken wat drijft en wat zinkt. Neem verschillende voorwerpen mee zoals een paperclip, pluim, takje, duimspijker en blad (van een boom). Onderzoek en observeer hoe deze voorwerpen zich gedragen in het water. Dit biedt een leuke en educatieve activiteit om de eigenschappen van materialen te ontdekken, rechtstreeks in de natuurlijke omgeving van het bos.

Maak een parcours met fiche-opdrachtkaarten, zoals “Sluit je ogen voor een minuut en luister.”, “Voel aan het object in deze voeldoos.”, “Ruik aan dit kruid.” en “Proef van deze dingen.".

Bestudeer een boom gedurende alle vier seizoenen door op verschillende momenten gedurende het jaar naar dezelfde plek terug te keren. Observeer en bespreek wat je ziet veranderen, zoals bladknoppen in de lente, volle bladeren in de zomer, herfstkleuren en bladval in de herfst, en de kale takken in de winter. Maak tekeningen met potloden of andere tekenmaterialen om de veranderingen en details van de boom vast te leggen.

Kleurpotloden set van 288

Kleurpotloden set van 216

Kleurpotloden set van 288

Waskrijt set van 300

Houtskool set van 20

Doe-opdrachten met grove en fijne motoriek

Las zeker ook doe-opdrachtjes in met de kinderen, waarbij je de grove en fijne motoriek van je klas oefent.

Integreer fijne en grove motoriek in een avontuurlijke bosparcours voor je leerlingen. Laat ze over boomstammen lopen om hun balans te verbeteren en stevige touwen gebruiken om de route te volgen. Voeg kleurrijke gooipluimpjes toe waarbij ze nauwkeurig moeten mikken en sjaaltjes moeten vangen om hun hand-oog coördinatie te oefenen. Moedig hen aan om op bomen te klimmen en het ‘belletje’ te raken om hun kracht en behendigheid te testen, en laat ze een touw volgen met een blinddoek om hun tastzin te ontwikkelen. Deze diverse activiteiten stimuleren zowel fijne als grove motoriek in de prachtige omgeving van het bos.

Stimuleer grove en fijne motoriek door samen met de leerlingen op zoek te gaan naar verschillende dieren en planten in de omgeving. Geef de leerlingen vergrootglazen of kleine potjes om dieren te observeren, zoals lieveheersbeestjes, spinnen of bladeren. Bespreek samen met hen de verschillende aspecten van het blad of het dier. Laat de dieren daarna weer vrij in het bos, waarbij je ook de gelegenheid hebt om te praten over respect voor de natuur.

Verstop diverse voorwerpen in de grond die ze als archeologen moeten opgraven, vooral alles wat ze uit de natuur kunnen vinden zoals; stenen, takjes, schelpen, bladeren en andere natuurlijke materialen. Voor de allerkleinsten kun je ook in een thema werken door verschillende dino's of kabouters te verstoppen. Zo kunnen ze spelenderwijs ontdekken en leren over verschillende elementen uit de natuur en fantasiewezens.

Knutselen met natuurlijke materialen

Met natuurlijke materialen zoals dennenappels, houten boomstronkjes en takken, gedroogde bloemen kan je vele leuke knutselwerkjes maken.

Laat alle leerlingen individueel of samen met de klas een XL-mandala maken van bladeren en bloemen. Gebruik een origineel canvas of een leuke kader waarop ze bladeren van bomen, vruchtjes, zaden of takken kunnen plakken. Ze kunnen hun natuurlijke materialen zelf verzamelen in het bos en de activiteit vervolgens in de klas uitvoeren, of zelfs direct in het bos als daar voldoende materiaal beschikbaar is.

Maak een lange slinger van pompons en kleurrijk touw, aangevuld met dennenappels en bladeren. Leuk om je klas mee te versieren!

Maak een voeder-rolletje voor vogels met touw en een wc-rolletje. Hang het dicht bij een raam waar de leerlingen het goed kunnen zien, zodat ze kunnen genieten van het voederspektakel.

Zoeken

Categorieën

Inschrijven op de nieuwsbrief